90/3/25
4:46 ع
پیروان مکتب تشیّع و خاندان پیغمبر علیهمالسّلام با اتکاى به آیات کریمه قرآنى و روایات شریفه، موضوع شفاعت را حتمى دانسته و بدان اعتقاد قلبى دارند. در روز قیامت شفیعان متعددند و در رأس همه، رسول خدا، پیامبر خاتم صَلّىاللَّهعَلَیْهِ وَ آلِه مىباشند. و همچنین در میان زنان و طبقه بانوان کسانى هستند که داراى مقام والاى شفاعتند؛ دو شخصیّت بىنظیرِ فاطمه نام، یکى حضرت صدّیقه طاهره، فاطمهزهرا صلواتاللَّه و دیگرى کریمه اهل بیت و دختر حضرتموسى بن جعفر علیهالسّلام، حضرت فاطمهمعصومه علیهاالسّلام است.
در روز قیامت بالاترین جایگاه شفاعت از آنِ رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) می باشد که قرآن کریم از آن به:"مقام محمود" تعبیر نموده(1)و منطق وحی گستردگی و وسعت آن را با آیت جلیله(وُلَسُوًفُ یْعًطیکُ رُبْکُ فَتَرًضی)(2)نوید داده است.
بعد از رسول مکرم دو تن از خاندان آن حضرت شفاعت گسترده ای دارند که بسیار وسیع و جهان شمول است و می تواند همه اهل محشر را فراگیرد:
1ـ خاتون محشر حضرت فاطمه زهرا(علیها السلام)
2ـ شفعیه روز جزا فاطمه معصومه(علیها السلام)
در مورد شفاعت گسترده حضرت زهرا(علیها السلام) همین بس که شفاعتْ مهریه حضرت زهراست و به هنگام ازدواج آن حضرت، جبرئیل امین طاقه ابریشمی از جانب پروردگار آورد که در روی آن نوشته بود:"خداوند مهریه فاطمه زهرا را شفاعت گنهکاران از امت محمد(صلی الله علیه و آله) قرار داد".
حضرت زهرای مرضیه به هنگام شهادت، وصیت فرمود که این قطعه حریر را در کفن او قرار دهند، و فرمود:
"چون روز قیامت محشور شوم این سند شفاعت را به دست می گیرم و برای گنهکاران از امت پدرم شفاعت می کنم".
این حدیث را احمد بن یوسف دمشقی قرمانی، متوفای 1019 هـ . از طریق اهل سنت روایت کرده است.(3)
از طریق اهل بیت(علیهم السلام) روایت فراوانی داریم که بهشت و شفاعتْ جزء مهریه حضرت زهرا(علیهاالسلام) می باشد.(4)
امام جعفر صادق(ع):"آگاه باشید که براى خدا حرمى است و آن مکّه است و براى رسول خدا صَلّىاللَّه عَلَیْهِ وَ آلِه حرمى است و آن مدینه است. آگاه باشید که براى امیرالمؤمنین علیهالسّلام حرمى است و آن کوفه است. آگاه باشید که حرم من و حرم فرزندان من، بعد از من، قم است. آگاه باشید که قم کوفه کوچکى است. آگاه باشید که براى بهشت هشت در است که سهتاى آن بهسوىقم مفتوح مىباشد.
بعد فرمودند:
"در سرزمین قم، زنى از فرزندان من که نام او فاطمه و دختر موسى بن جعفر است از دنیا خواهد رفت و شیعیان من همگى به برکت شفاعت او داخل بهشت خواند گردید. "(5)
و در فرازی از زیارتنامه اش می خوانیم.
"یا فاطِمُهُ اشْفَعی لی فِی الْجُنُهِ":
"ای فاطمه ـ معصومه ـ در بهشت برای ما شفاعت کن".
و در بخش زیارتنامه حضرت گفتیم که این زیارتنامه از امام رضا(علیه السلام) رسیده است.(6)
در زمینه ی شفاعت گسترده شفیعه روز محشر، داستان بسیار جالبی است که 125 سال پیش از این واقع شده، و ما آن را از طریق آیت الله ناصری نقل می کنیم:
حضرت آیت الله حاج شیخ محمد ناصری دولت آبادی که در دولت آباد اصفهان خدمات برجسته ای دارند و دلهای مشتاقان را به طرف حضرت صاحب الزمان ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ سوق می دهند، از پدر بزرگوارشان مرحوم آیت الله حاج شیخ محمد باقر ناصری، متوفای 1407هـ . نقل فرمودند که در ایام اقامتشان در نجف اشرف، در جلسه ای که در منزلشان برگزار بود، بر فراز منبر داستان جالبی را در رابطه با حضرت معصومه(علیها السلام) به شرح زیر بیان فرمودند:
در سال 1295 هـ . در اطراف قم قحطی و خشکسالی شدیدی پدید آمد، اغنام و احشام در اثر کمبود علوفه در معرض تلف قرار گرفتند.
اهالی آن منطقه چهل نفر از افراد متدین و شایسته را انتخاب کردند و به قم فرستادند، تا در صحن مطهر حضرت معصومه(علیها السلام) به بست بنشینند، تا شاید از عنایات آن کریمه اهلبیت خداوند متعال باران بفرستد و منطقه را از خطر خشکسالی نجات دهد.
سه شبانه روز آن گروه چهل نفری در حرم مطهر خاتون دو سرا به بست می نشینند، شب سوم یکی از آن چهل نفر مرحوم میرزا ابوالقاسم قمی را خواب می بیند.
میرزای قمی در عالم رؤیا به او می فرماید:"چرا در اینجا به بست نشسته اید؟" او می گوید: مدتی است در محل ما باران نیامده، اغنام و احشام در معرض تلف قرار گرفته اند.
میرزا می فرمایند:"برای همین".
می گوید: بلی.
حاج شیخ عباس قمی: شبی میرزای قمی ـ صاحب قوانین ـ را در عالم رؤیا دیدم از محضر مقدسشان سئوال کردم: "آیا شفاعت اهل قم به دست حضرت معصومه(علیها السلام) می باشد".
با قیافه اعجاب آمیزی به طرف من نگاه کرد و فرمود: "شفاعت اهل قم با منست، شفاعتِ عالَم با حضرت معصومه(علیها السلام) می باشد".
مرحوم میرزا می فرماید: "این که چیزی نیست، این مقدار از دست ما نیز ساخته است، هنگامی که شما حوائج این طوری داشتید به ما مراجعه کنید، ولی هنگامی که شفاعتِ عالَم را خواستید، در آن هنگام دست توسل به طرف این شفیعه روز جزا دراز کنید".(7)
این رؤیای صادقه مؤید است با حدیث امام صادق(علیه السلام) که می فرماید:
"همه شیعیان ما با شفاعت آن حضرت وارد بهشت می شوند".(8)
این رؤیای صادقه نیز مؤید است با احادیث فراوانی که در مورد شفاعتِ عالِم رسیده(9) و حدیث امام صادق(علیه السلام) که زمینه ی شفاعتِ گسترده و جهان شمولِ این شفیعه روز جزا را بیان فرموده است.
بنابراین اگر در زیارت ایشان مىخوانیم: یا فاطِمَةُ اشْفَعى لى فِى الْجَنَّةِ و درخواست شفاعت از آن خزینه رحمت الهى مىکنیم، تقاضایى بجا است که او صاحب شفاعت کبرى و تامّه است و دامنه شفاعتش آن قدر گسترده و وسیع است که به هر کسى که در زیر لواى مقدّس تشیّع باشد خواهد رسید.
90/3/25
3:52 ع
زیارت حضرت معصومه (س) از منظر روایات
درباره فضیلت زیارت حضرت معصومه (س) روایات فراوانی از پیشوایان معصوم رسیده است. از جمله، هنگامی که یکی از محدثان برجسته قم، به نام«سعد بن سعد» به محضر مقدس امام رضا (س) شرفیاب می شود، امام هشتم خطاب به ایشان می فرماید: «ای سعد! از ما در نزد شما قبری است».سعد می گوید: فدایت شوم! آیا قبر فاطمه دختر موسی بن جعفر (س) را می فرمایید؟ می فرماید: «آری، هر کس او را زیارت کند، در حالی که به حق او آگاه باشد، بهشت از آن اوست.»
90/3/24
6:47 ع
مرا از قم به مشهد راه دور است***اگرچه خواهرت سنگ صبور است
فدای عصمت معصومه(س) گردم***که ایوانش سراپا غرق نور است
مرغ دلم راهی قم می شود***در حرم امن تو گم می شود
عمه سادات سلام علیک***روح عبادات سلام علیک
کوثر نوری به کویر قمی*** آب حیات دل این مردمی
عمه سادات بگو کیستی؟***فاطمه،یا زینب ثانی ستی
از سفر کرب و بلا آمدی***یا که به دنبال رضا آمدی
من چه کنم شعله داغ تو را***درد و غم شاهچراغ تو را
کاش شبی مست حضورم کنی***با خبر از وقت ظهورم کنی
کاش جارو کشی صحن نصیبم می شد***دل من خادم مولای غریبم می شد
90/3/24
6:20 ع
مستی نه از پیاله نه از خم شروع شد
از جاده سه شنبه شب قم شروع شد
آیینه خیره شد به من و من به آینه
آنقدر خیره شد که تبسم شروع شد
خورشید ذره بین به تماشای من گرفت
آنگاه آتش از دل هیزم شروع شد
وقتی نسیم آه من از کوچه ها گذشت
بی تابی مزارع گندم شروع شد
موج عذاب یا شب گرداب؟!هیچ یک
دریا دلش گرفت و تلاطم شروع شد
از فال دست خود چه بگویم که ماجرا
از ربنای رکعت دوم شروع شد
در سجده توبه کردم و پایان گرفت کار
تا گفتم السلام علیکم... شروع شد.
90/3/1
9:44 ص
ثواب زیارت حضرت معصومه(س) بعد از فاطمه زهرا (س) از جهت گستردگی شفاعت، هیج بانویی به شفیعه محشر، حضرت معصومه (س) نمیرسد، بر همین اساس است که امام جعفر صادق (ع) فرمودند: با شفاعت او همه شیعیان ما وارد بهشت میشوند.
حضرت فاطمه معصومه (س) اول ذیقعده سال 173 هجری در شهر مدینه چشم به جهان گشود. این بانوی بزرگوار از همان آغاز در محیطی پرورش یافت که پدر، مادر و فرزندان همه به فضایل اخلاقی آراسته بودند.
حضرت معصومه (س) در خاندانی که سرچشمه علم و تقوا و فضایل اخلاقی بود پرورش یافت. پس از آنکه پدر بزرگوار آن بانوی گرامی به شهادت رسید حضرت رضا (ع) عهده دار امر تعلیم و تربیت خواهران و برادران خود شد و مخارج آنان را نیز بر عهده گرفت.
بدون تردید بعد از حضرت رضا در میان فرزندان امام کاظم (ع)، حضرت معصومه از نظر علمی و اخلاقی، والامقام ترین آنان است. این حقیقت از اسامی، لقبها، تعریفها و توصیفات آشکار است.
زیارت:
زیارت مزار با صفای کریمه اهل بیت (س)، سبب می شود که زائر حرم خود را نیازمند پروردگار ببیند، در برابر او خضوع کند، از مرکب غرور و تکبر- که سرچشمه تمامی بدبختی ها و سیه روزی هاست- فرو آید و حضرت معصومه (س) را واسطه درگاه پروردگار عالمیان قرار دهد.
در این باره از امام جواد (ع) نقل شده که فرمود: "هر کس عمه ام را در قم زیارت کند، بهشت از آن اوست."
ورود به قم
در مسیر ملحق شدن به برادر، پس از آنکه حضرت معصومه (ع) به شهر ساوه رسید، بیمار شد. چون توان رفتن به خراسان را در خود ندید تصمیم گرفت به قم برود.
آن بزرگوار به مدت 17 روز در این شهر زندگى کرد و در این مدت مشغول عبادت و راز و نیاز با پروردگار متعال بود.
محل عبادت آن حضرت در مدرسه ستیه به نام "بیت النور" هم اکنون محل زیارت ارادتمندان آن حضرت است.
سرانجام در روز دهم ربیع الثانى سال 201 هجرى، پیش از آن که دیدگان مبارکش به دیدار برادر روشن شود در دیار غربت و با اندوه فراوان دیده از جهان فروبست و شیعیان را در ماتم خود به سوگ نشاند.
مردم قم با تجلیل فراوان پیکر پاکش را به سوى محل فعلى که در آن روز بیرون شهر و به نام "باغ بابلان" معروف بود تشییع کردند.
پس از دفن حضرت معصومه(س) موسى بن خزرج سایبانى از بوریا بر فراز مزار شریف آن حضرت قرار داد تا اینکه حضرت زینب فرزند امام جواد(ع) به سال 256 هجرى قمرى اولین گنبد را بر فراز قبر شریف عمه بزرگوارش بنا کرد و بدین سان تربت پاک آن بانوى بزرگوار اسلام قبله گاه قلوب ارادتمندان به اهلبیت (ع) و دارالشفای دلسوختگان عاشق ولایت وامامت شد.
القاب
به طور کلی سه زیارتنامه برای حضرت معصومه (س) ذکر شده که یکی از آنها مشهور و دو تای دیگر غیر مشهور است.
طاهره (پاکیزه)، حمیده (ستوده)؛ رشیده (حد یافته)؛ تقّیه (پرهیزگار)؛ رضّیه (خشنود از خدا)؛ مرضیّه (مورد رضایت خدا)؛ سیده صدیقه (بانوی بسیار راستگو)؛ سیده رضیّه مرضّیه (بانوی خشنود خدا و مورد رضای او). همچنین محدثّه و عابده از صفات و القابی است که برای حضرت معصومه (س) عنوان شده است.
شفاعت حضرت معصومه (س):
بالاترین جایگاه شفاعت از آن رسول گرامی اسلام است که در قرآن کریم از آن به "مقام محمود" تعبیر شده است. همین طور دو تن از بانوان خاندان رسول مکرم اسلام، شفاعت گسترده ای دارند که بسیار وسیع و جهان شمول است و می تواند همه اهالی محشر را فرا گیرد.
این دو بانوی عالیقدر، صدیقه اطهر، حضرت فاطمه زهرا (س) و شفیعه روز جزا، حضرت فاطمه معصومه (س) هستند.
وفات حضرت فاطمه معصومه(س)